این بار در شیرازروم،  به عنوان مرجع رسمی اجاره منزل مبله در شیراز سراغی گرفته ایم از امامزاده ای که نامش کمتر بر سر زبان هاست. دعوت می کنیم تا پایان با ما همراه باشید.

وقتی از حافظ می گوییم یا از سعدی سخن به میان می آوریم، آن زمان که در وصفِ شاهچراغ صحبت می کنیم، به ستایشِ باغ ارم می پردازیم و به مدحِ باغ عفیف آباد مبادرت می ورزیم، می دانیم کمتر کسی است از زیبایی این جاذبه های گردشگری شیراز بی خبر باشد یا نامشان را تاکنون نشنیده باشد. 

بحث کمی چالشی می شود آن هنگام که نامِ امامزاده بی بی دختران شیراز به میان می آید، این جاست که حواسمان را جمع می کنیم و گوش هایمان را تیز، بلکه بتوانیم به بطنِ ماجرا برویم و سرک بکشیم به امامزاده ای که نامش برایمان تازگی دارد.

ما نیز با شما هم عقیده ایم که در جاذبه های گردشگری، شیراز یدِ طولانی دارد و آوازه اش گوش فلک را کرکرده، اما باید بپذیریم همین جاذبه های عدید، گاه سبب می شوند تعدادی از اماکن از نظر دور بمانند و از نگاهمان فاصله بگیرند.
اگر موافق باشید سفری داشته باشیم به شیراز، این بار به مقصد امامزاده بی بی دختران، مقصد امروزمان صرفا زیارتی نیست، اگر اهلِ سیاحت و گردشید، جایگاه شما هم در میان مخاطبانمان محفوظ است.

باید بلوار شهید دستغیب را نشانه بگیریم و به سویِ مسجد حضرت ابوالفضل حرکت کنیم. عده ای نامش را ام عبدالله می دانند برخی اما می گویند نام واقعی امامزاده بی بی خدیجه است و کنیه اش ام عبدالله.

این طور که می گویند ام عبدالله، سیده ای است از اولادِ حسین بن علی بن حسین (ع)، به عبارتی نوه امام سجاد (ع) است با این حال شجره نامه هایی نیز در دسترس است که ام عبدالله را نوه امام موسی کاظم (ع) معرفی می کنند.

راویان تاریخ عنوان می کنند در بلبشویِ جنگ های آن زمان، ام عبدالله از بغداد به ایران پناه می آورد اما دیری نمی پاید که ردش را می یابند و وی را به شهادت می رسانند. 

اگر بخواهیم مروری بر تاریخچه امامزاده بی بی دختران شیراز داشته باشیم باید بگوییم ساختش به زمان زندیه بر می گردد. سال ها پیش زلزله، ردی از تخریب بر این امامزاده به جا نهاد و این شد که محمد قلی خان ایلخانی، ساخت و مرمتش را در دستور کار قرار داد. 

این طور بگوییم به زعم این که امامزاده بی بی دختران شیراز را برای بار نخست در زمان زندیه بالا بردند و نامش را به عنوان بنایی بی بدیل در بوق و کرنا فریاد زدند اما این ایلخانی ها بودند که باری دیگر امامزاده را زیر تیغ بردند و جلال و شکوه را مجددا به آن بازگرداندند.

زمانی که محلِ امامزاده بی بی دختران را جویا می شویم تا در کنار آرامگاه ظاهر شویم، زیارتی داشته باشیم و زیبایی اش را از نزدیک رصد کنیم، متوجه می شویم این امامزاده در جوارِ مسجد ایخانی واقع شده است، اتفاقی که سبب می شود ردپایِ قوم ایلخانی را برجسته تر از قبل، به تماشا بنشینیم.

این که چرا چنین امامزاده ای را بی بی دختران می نامند، به اتفاقات سال ها پیش بر می گردد.
این طور که می گویند قدیم تر ها، دختران مجرد به ام عبدالله متوسل می شده اند و عموما با بستن پارچه و نخی به این امامزاده، حاجت خود را طلب می کرده اند، بعد ها بر سر زبان ها می افتد که این امامزاده، امامزاده بی بی دختران است.

مقبره امامزاده بی بی دختران شیراز، چهارضلعی است و مربعی شکل. در هر سویِ آن دربی وجود دارد که شما را به سمتِ داخل هدایت می کند.
 
اگر خاطرتان باشد پیشتر اشاره کردیم امامزاده بی بی دختران شیراز، طیِ زلزله ای که شیراز را لرزاند ویران شد اما بعد ها به همتِ قومِ ایلخانی، مورد بازبینی قرار گرفت.

لازم به توضیح است، قسمتی از ویرانه های بی بی دخترانِ شیراز را بدل کردند به دبستان تا محلی برای تعلیم و تربیت دانش آموزان باشد، بنابراین آنگاه که به زیارت امامزاده بی بی دختران شیراز می روید حتما ردِ این دبستان را دنبال کنید و به تماشایش بنشینید.

گنبدِ بلندی بر فرازِ این امامزاده جای خوش کرده و از دور، حضورش را جار می زند. آنچه نگاهمان را جذب می کند، چهار شاه نشینی است که در چهار طرف صحن قد علم کرده اند.

به هر شاه نشین که چشم می دوزیم، طاق کوچکی مشاهده خواهیم کرد که مشابه بالکن است. این جا، جولانگاهِ معمارانِ قدیمی است، همان جایی است که معماران وسواسانه به نقاشی نشسته اند و چوب ها را زیر تیغِ منبت کاری برده اند. بر منصفان پوشیده نیست هنرِ قدیمی ها جان می دهد برای ساعت ها نظاره کردن و لذت بردن.

مقبره این امامزاده هم از زیبایی تُهی نیست، به سبک و سیاق قومِ ایلخانی مزین شده. این طور که می گویند حتی سلسله قاجاریه هم برایِ باری دیگر، دستی به سر و گوش این مقبره کشیده اند و آن را مورد مرمت قرار داده اند. به همین جا ختم نمی شود، چندی پیش، سازمان مسکن و شهرسازی پس از آن که مُهر قبولی را از سازمان اوقاف گرفت، مجددا به مرمت این امامزاده مبادرت ورزید تا آن چه می بینیم نمونه ای تمام عیار و شکیل باشد.

قبرِ این حضرت واقع در زیرزمین است و تنها بانوان و خانم ها اجازه حضور در آن قسمت را دارند.

دروغ نیست اگر بگوییم جاذبه های گردشگری شیراز روح را صیقل می دهند و حالمان را عجیب خوب می کنند. شیراز همان شهری است که از باغ و گل تا بنای تاریخی و فرهنگی تا شعر و هنر به اندازه ای مکفی در آن تزریق شده. 
این بار اگر پاسِ گلی عایدتان شد (فرصتی پیش آمد تا سفر به شیراز را تجربه کنید)، لابلایِ مکان های مشهوری که بار ها نامشان را شنیده ایم، جایی هم برای امامزاده بی بی دختران شیراز خالی کنید، معماری این عمارت را زیر ذره بین ببرید و هنر و سیاق گذشتگان را از پشتِ عینکِ وسواس به نظاره بنشینید.